2030 नंतर माणूस अमर होणार? रे कुर्झवेल यांची भविष्यवाणी आणि विज्ञानाचा चमत्कार

मृत्यू ही भूतकाळातली गोष्ट होईल का?

“2030 नंतर माणसाचा मृत्यूच होणार नाही.” – असा खळबळजनक दावा नुकताच रे कुर्झवेल या जगप्रसिद्ध भविष्यवेत्त्या आणि माजी गुगल अभियंत्याने केला आहे. विज्ञान, तंत्रज्ञान आणि कृत्रिम बुद्धिमत्ता यांच्या एकत्रित विकासामुळे मानव अमर होईल, असं त्यांचं ठाम मत आहे.

हे ऐकायला जरी कल्पनारम्य वाटत असलं तरी कुर्झवेल यांची पार्श्वभूमी आणि आजवरची यशस्वी भविष्यवाणी पाहता, ही शक्यता खूपच विचार करण्याजोगी ठरते.

रे कुर्झवेल कोण आहेत?

माजी गुगल अभियंता
प्रसिद्ध लेखक व तंत्रज्ञान भविष्यवेत्ता
आजवर केलेल्या 147 पैकी 86 टक्क्यांहून अधिक भाकितं खरी ठरलेली आहेत
त्यांनी लिहिलेलं ‘The Singularity is Near’ हे पुस्तक जगभरात गाजलेलं आहे

अमरत्वाचा दावा कुठून सुरू झाला?

रे कुर्झवेल यांनी त्यांच्या पुस्तकात आणि अलीकडील मुलाखतींमध्ये स्पष्टपणे सांगितलं की, 2030 पर्यंत मानव अमर होण्याच्या उंबरठ्यावर असेल. यामागे त्यांचा विश्वास आहे – जेनेटिक्स, नॅनोटेक्नॉलॉजी, रोबोटिक्स आणि आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स यांच्यावर.

नॅनोटेक्नॉलॉजी कशी थांबवेल मृत्यू?

कुर्झवेल यांच्या मते, काही वर्षांत विज्ञान इतकं प्रगत होईल की आपण नॅनोबॉट्स (सूक्ष्म रोबोट्स) तयार करू, जे मानवी शरीरात प्रवेश करून खराब पेशी दुरुस्त करतील, रोगांशी लढतील, आणि वृद्धत्वाची प्रक्रिया थांबवतील.

हे नॅनोबॉट्स काय करतील?

शरीरातील खराब पेशी त्वरित दुरुस्त करतील
कर्करोगासारखे दुर्धर रोग नष्ट करतील
रक्तप्रवाहात फिरून शरीराच्या सर्व भागांवर लक्ष ठेवतील
वृद्धत्वाची गती मंदावतील, किंवा पूर्णपणे थांबवतील

कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) आणि मानव एकत्र?

कुर्झवेल यांच्या मते, 2029 पर्यंत संगणक मानवाइतकेच बुद्धिमान होतील. म्हणजेच, AI:

मानवाच्या मेंदूसारखं विचार करू शकेल
मानवी भावना, निर्णय आणि विचारप्रक्रिया समजू शकेल
मेंदूची प्रतिमा तयार करून ‘डिजिटल कॉपी’ निर्माण करू शकेल

यालाच Digital Immortality असं म्हटलं जातं – म्हणजेच, एक दिवस तुमचा संपूर्ण मेंदू क्लाउडवर अपलोड करता येईल, आणि तुमचं अस्तित्व डिजिटल स्वरूपात जगत राहील.

कुर्झवेल यांची यशस्वी भविष्यवाणी

कुर्झवेल यांचा इतिहास पाहिला तर त्यांनी अनेक अचूक भाकितं केली आहेत:

1990: 2000 पर्यंत संगणक बुद्धिबळात माणसाला हरवेल – 1997 मध्ये ‘डीप ब्लू’ ने गॅरी कास्पारोव्हचा पराभव केला.
1999: 2023 पर्यंत 1000 डॉलरमध्ये उपलब्ध लॅपटॉपमध्ये मानवी मेंदूपेक्षा अधिक माहिती साठवता येईल – आजचे AI संगणक हे दाखवून देतात.
2010: जगभरात जलद वायरलेस इंटरनेट उपलब्ध होईल – 4G आणि 5G याचे उदाहरण समोर आहे.

2030 नंतर काय घडू शकतं?

कुर्झवेल यांच्या मते पुढील गोष्टी शक्य आहेत:

✅ नॅनोबॉट्स शरिरात काम करतील
✅ AI आणि मानव यांचं संयोग (fusion) होईल
✅ डिजिटल अमरत्व सुरू होईल
✅ मेंदूची डिजिटल प्रतिमा तयार होऊन ती पुन्हा ‘डाउनलोड’ करता येईल

अमरत्वाची नवी व्याख्या

रे कुर्झवेल हे अमरत्व म्हणजे “कधीच मृत्यू न होणं” असा सरळ अर्थ लावत नाहीत, तर त्यांचा अर्थ आहे – तुमचं शारीरिक आणि मानसिक अस्तित्व टिकवून ठेवणं, मग ते जैविक स्वरूपात असो की डिजिटल.

संशय आणि वास्तव

जरी हे भाकित भव्यदिव्य वाटत असले तरी काही शास्त्रज्ञ यावर संदेह व्यक्त करतात. कारण:

नॅनोटेक्नॉलॉजी अजून प्राथमिक अवस्थेत आहे
मेंदूची संपूर्ण प्रतिमा बनवणं तांत्रिकदृष्ट्या अत्यंत गुंतागुंतीचं आहे
नैतिक आणि सामाजिक प्रश्न उभे राहतील – अमरत्व सर्वांसाठी शक्य असेल का?

आपल्यासाठी याचा अर्थ काय?

जर कुर्झवेल यांचं भाकित खरं ठरलं, तर:

वृद्धत्व म्हणजे नैसर्गिक प्रक्रिया न राहता “दुरुस्त करता येणारी समस्या” बनेल
मृत्यूचा अर्थ बदलेल – आणि तो ‘एंड’ न राहता ‘ब्रेक’सारखा वाटेल
माणूस एक नवीन युगात प्रवेश करेल – जिथे मानव आणि तंत्रज्ञान यांच्यातील सीमा नाहीशा होतील

2030 नंतर माणूस अमर होऊ शकतो का? या प्रश्नाचं उत्तर आज निश्चित देता येणार नाही. पण रे कुर्झवेल यांच्या सारख्या अनुभवी तंत्रज्ञानतज्ज्ञाच्या भविष्यवाणीकडे दुर्लक्ष करणंही शहाणपणाचं ठरणार नाही.

जरी अमरत्व ही कल्पना सध्या चित्रपट किंवा विज्ञानकथेतील वाटत असली, तरीही तंत्रज्ञानाचा वेग पाहता, कदाचित हे लवकरच आपल्यासाठी वास्तव होईल.

ref : tv9marathi.com