yuvraj singh : युवराज सिंह हे नाव भारतीय क्रिकेटमध्ये नावलौकिक प्राप्त करण्यासोबतच जगभरात क्रिकेटप्रेमींच्या मनात एक विशेष स्थान निर्माण करून गेले आहे. त्यांनी आपली कारकीर्द केवळ स्फोटक फलंदाजीसाठी नव्हे, तर आपल्या खेळाच्या अष्टपैलुत्वासाठी, कधीही हार न मानण्याच्या जिद्दी स्वभावासाठी, आणि कर्करोगाशी केलेल्या संघर्षामुळे कमावलेल्या प्रेरणादायी प्रतिमेसाठी देखील बनवली आहे.
प्रारंभिक जीवन आणि क्रिकेटमधील पदार्पण
युवराज सिंहचा जन्म 12 डिसेंबर 1981 रोजी चंदीगड येथे झाला. त्यांच्या वडिलांचे नाव योगराज सिंह, जो स्वतः एक माजी क्रिकेटपटू आणि अभिनेता होता. युवराजला लहानपणापासूनच क्रिकेटची गोडी लागली होती. त्यांचे वडील त्यांना नेहमीच क्रिकेटपटू म्हणून घडवायचं स्वप्न पाहत होते. त्यामुळे युवराजने लहानपणापासूनच क्रिकेटची शिस्तबद्ध प्रशिक्षण घेतली आणि आपल्या मेहनतीमुळे लवकरच त्याचे भारतीय क्रिकेट संघात स्थान मिळाले.
युवराजने आपल्या क्रिकेट करिअरची सुरुवात 2000 साली केली, जेव्हा त्याने ICC चॅम्पियन्स ट्रॉफीमध्ये केनिया विरुद्ध पदार्पण केले. त्याने आपल्या पहिल्याच आंतरराष्ट्रीय सामन्यात प्रभावशाली कामगिरी केली आणि 2000 च्या अंडर-19 विश्वचषक स्पर्धेत भारताला विजेतेपद मिळवून देण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली. युवराजचा खेळपट्टीवरील खेळ हा आपल्या आक्रमक फलंदाजीसाठी आणि जलद क्षेत्ररक्षणासाठी ओळखला जात असे.
सहा षटकार आणि 2007 च्या टी-20 विश्वचषकातील करिष्मा
2007 सालच्या टी-20 विश्वचषक स्पर्धेत युवराज सिंहने क्रिकेट चाहत्यांना एक अविस्मरणीय क्षण दिला, जो आजही क्रिकेटच्या इतिहासातील सुवर्णाक्षरांत कोरला गेला आहे. इंग्लंडविरुद्ध झालेल्या सामन्यात स्टुअर्ट ब्रॉडच्या एका षटकात सलग सहा षटकार ठोकून युवराजने एक विक्रम रचला. या क्षणामुळे त्याचे नाव इतिहासात अजरामर झाले. युवराजने त्या सामन्यात केवळ 12 चेंडूत अर्धशतक ठोकले, जे टी-20 क्रिकेटमधील सर्वात जलद अर्धशतक होते.
त्या स्पर्धेत भारताने अविस्मरणीय विजय मिळवला आणि युवराजच्या खेळाची महत्त्वाची भूमिका होती. त्याने भारताच्या विजयात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आणि या कामगिरीमुळे त्याला एक नायक म्हणून पाहिले जाऊ लागले. त्याच्या आक्रमक फलंदाजीमुळे भारतीय संघाला 2007 चा टी-20 विश्वचषक जिंकण्यास मदत झाली आणि युवराज सिंह क्रिकेट जगतात एक सुपरस्टार बनला.
2011 च्या विश्वचषकातील यश आणि कर्करोगाशी लढा
युवराज सिंहच्या कारकिर्दीतील आणखी एक महान क्षण म्हणजे 2011 चा एकदिवसीय विश्वचषक होता. या स्पर्धेत युवराजने आपल्या उत्कृष्ट फलंदाजी, गोलंदाजी आणि क्षेत्ररक्षणाच्या कौशल्याने संपूर्ण स्पर्धेत वर्चस्व गाजवले. युवराजने स्पर्धेत 362 धावा आणि 15 बळी घेतले. त्याच्या खेळामुळे भारतीय संघाने विश्वचषक जिंकला, आणि युवराजला ‘मॅन ऑफ द टूर्नामेंट’चा किताब मिळाला.
मात्र, युवराजच्या यशाच्या कहाणीत एक मोठं संकट आलं. 2011 च्या विश्वचषकानंतर युवराजला कर्करोगाचे निदान झाले. त्याला मेडिअस्टिनल सेमिनोमा नावाचा एक दुर्मिळ प्रकारचा कर्करोग झाला होता, जो फुफ्फुसांमध्ये झाला होता. ही बातमी क्रिकेटप्रेमींना धक्का देणारी होती, परंतु युवराजने हार मानली नाही. त्याने अमेरिकेत जाऊन किमोथेरपीसारखे कठीण उपचार घेतले आणि त्यातून पूर्णपणे बरे झाले. त्याच्या या लढ्यामुळे तो केवळ क्रिकेटपटूच नव्हे, तर एक प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व म्हणून ओळखला जाऊ लागला.
पुनरागमन आणि प्रेरणा
कर्करोगावर मात केल्यानंतर युवराज सिंहने 2012 साली भारतीय क्रिकेट संघात पुनरागमन केले. त्याने आपल्या खेळाने पुन्हा एकदा सर्वांना प्रभावित केले, परंतु त्याचे शरीर आणि मानसिक स्थिती कर्करोगाच्या उपचारांमुळे प्रभावित झाली होती. तरीही त्याच्या खेळातील जिद्द आणि आत्मविश्वास कधीही कमी झाला नाही. युवराजने आपल्या पुनरागमनामुळे असंख्य लोकांना प्रेरणा दिली.
युवराजच्या कर्करोगाशी लढाईनंतर त्याने “युवी कॅन” नावाची संस्था स्थापन केली, जी कर्करोगाशी लढणाऱ्या रुग्णांसाठी मदत करते. त्याच्या या कार्यामुळे तो फक्त एक खेळाडू राहिला नाही, तर समाजासाठी एक प्रेरणादायी व्यक्ती बनला. त्याने आपल्या जीवनातील आव्हानांना कसे सामोरे जावे याचे उदाहरण दिले आहे.
निवृत्ती आणि पुढील जीवन
2019 साली युवराज सिंहने आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमधून निवृत्ती घेतली. त्याने आपल्या निवृत्तीच्या वेळी क्रिकेटमधील आपल्या प्रवासाचा आढावा घेतला आणि आपल्या चाहत्यांचे आभार मानले. युवराजने निवृत्तीनंतर विविध सामाजिक आणि व्यापारी उपक्रमांमध्ये सहभाग घेतला आहे. तो टी-20 लीगमध्ये खेळतो आणि कर्करोग जनजागृतीसाठी कार्यरत आहे.
युवराज सिंहची कारकीर्द हा एक प्रेरणादायी प्रवास आहे. त्याच्या खेळातील कौशल्य, जिद्द, आणि कर्करोगाशी केलेला संघर्ष या सगळ्यांचा एकत्रित प्रभाव त्याला एका खऱ्या लढवय्याच्या रूपात उभे करतो.